شرح غزل ۱۴۹۷ غزلیات شمس

این غزل زیبا، در نسخۀ قونیه، به شکل دو غزل جداگانه آمده است: غزل اول (غزل شمارۀ 2292) شامل هشت بیتِ نخستِ غزلِ ماست و غزل دوم (غزل شمارۀ 2300) با دو بیتِ اولِ غزلِ ما آغاز می‌شود و بقیۀ ابیاتِ آن دقیقاً مانند غزلِ ما، از بیت نهم...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۴۴۱ غزلیات شمس

این غزل زیبا یکی از درخشان‌ترین شعرهای مولانا و بلکه یکی از عالی‌ترین نمونه‌های شعر فارسی است و از نظرِ صورت و معنا در عالی‌ترین حدّ خلاقیتِ هنری است. آرزوهای مولانا در این غزل، بیانگرِ روحِ حماسیِ شکوهمندِ آن انسانِ والا هستند. روحِ مولوی روحی حماسی و شکوهمند است...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۸۱۷ و ۱۸۱۸ غزلیات شمس

در بعضی از اشعارِ مولانا می‌بینیم که او از اینکه دشمن‌شاد شود، بیم‌ناک است و خوش ندارد در وضعیتی قرار بگیرد که به کامِ بدخواهانِ حسودِ او باشد و حتّی درمواردی برای نابودیِ آنها دعا می‌کند؛ برای نمونه به ابیات زیر نگاه کنید: رضا مده که دلم کامِ دشمنان...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۸۹ غزلیات شمس

مولانا بارها از «شکر و قندِ مصر» یاد کرده است. ظاهراً شکر در مصر فراوان و مرغوب بوده است. گذشته‌ازاین، مصر به خاطر وجودِ حضرت یوسف، به شکلی مضاعف، کانِ قند و شکر بوده است؛ لذا مولانا مصر و یوسف و شکر را غالباً در پیوند با هم...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۵۴۹ غزلیات شمس

اگرچه هر فصلی زیبایی‌ها و جاذبه‌های ویژۀ خود را دارد، هرکسی، با توجه به حال و هوای خود، یکی از فصل‌ها را بر دیگر فصول ترجیح می‌دهد. بعضی از افراد، پاییز را پادشاهِ فصل‌ها می‌دانند و برخی دیگر بهار را. بی هیچ تردیدی مولانا فصل بهار را بر همۀ...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۶۱۳ غزلیات شمس

به خدا کز غمِ عشقت، نگریزم، نگریزم وگر از من طلبی جان، نستیزم، نستیزم قَدَحی دارم بر کف، به خدا، تا تو نیایی هِلِه، تا روزِ قیامت، نه بنوشم، نه بریزم..

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۲۴۶۵ غزلیات شمس

مولانا در چندین غزلِ زیبا، مانند غزل‌های 1058، 1261، 1301، 1762، 1799، 1802، 1842، 1867، 1872، 1893، 1964و 2664 (کلیات شمس، چاپ هرمس) به شکلی ویژه مسألۀ خیالِ معشوق را مطرح کرده است. در این قبیل غزل‌ها یک قصه را می‌بینیم که در آنها خیال معشوق، به عنوانِ شخصیتِ...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۶۳۶ غزلیات شمس

سراسرِ این غزل زیبا به طرح مسألۀ «مرگِ پیش از مرگ» اختصاص دارد. شاید بتوان اصلِ «مرگِ پیش از مرگ» را مهم‌ترین اصلِ سلوکِ عرفانی از نظر مولوی به شمار آورد. این نکتۀ مهم را، به روشنی، از داستانی که در مناقب العارفین آمده است، می‌توان دریافت: «روزي مولانا قطب...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۴۰۵ غزلیات شمس

از بامداد روی تو دیدن حیاتِ ماست امروز روی خوبِ تو، یارب، چه دل‌رُباست؟ امروز در جمالِ تو، خود، لطفِ دیگر است امروز هرچه عاشقِ شیدا کند، سزاست

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۶۰۸ غزلیات شمس

سراسرِ این غزلِ زیبا، به سخن گفتن از «تضادهای درونیِ انسان» اختصاص دارد و از کشاکش‌ها و کشمکش‌هایی که انسان در درونِ خود تجربه می‌کند، سخن می‌گوید. در توضیحِ این نکتۀ مهم باید گفت که ساختارِ وجودیِ انسان به گونه‌ای است که او را در برزخِ میانِ فرشته...

- مشاهده مطلب

۱ اردیبهشت ۱۴۰۳