دل به دل راه دارد (2) یکی از مهم‌ترین نتایجِ بحثِ «بازتابِ احساسات و اندیشه‌های انسان‌ها در یک‌دیگر» این است که قرار گرفتن در کنارِ انسان‌های مؤمن، نیک‌نهاد، خیرخواه و جدّی، ناخواسته باعث می‌شود که نیرو و نشاطِ انسان، در کارهای نیک، افزایش یابد و از بی‌حالی و افسردگیِ او...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

دل به دل راه دارد (۱) دل‌های انسان‌ها، به یکدیگر «روزنه» دارند؛ یعنی از راه‌هایی پنهانی که کیفیتِ آنها بر ما روشن نیست، اندیشه‌ها و احساساتِ یک شخص به شخصی دیگر راه می‌یابند. بحثِ تله پاتی یا «ارتباط از راهِ دور» که این روزها نیز خیلی مورد توجه قرار دارد،...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

این غزل در وزن «مُستفعلن مُستفعلن مُستفعلن مُستفعلن» و در بحر «رجزِ مثمّن سالم» سروده شده است. طبق شمارش فهرستِ نسخۀ قونیه، به کوشش دکتر توفیق سبحانی، مولانا 163 غزل در این وزن و بحر سروده است؛ بنابراین می‌توان گفت که این وزن یکی از پرکاربردترین وزن‌ها در...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

جذبِ جنسیت یکی از مهم‌ترین مسائلی که مولانا درمورد «دوستی» مطرح کرده است، مسألۀ «جنسیت و سنخیت» است. به نظرِ او مادام که بین دو نفر «جنسیت» وجود نداشته باشد، آنها جذبِ همدیگر نمی‌شوند. به تعبیرِ دیگر، به نظرِ مولانا «تجاذُب» نتیجۀ «تجانُس» یا دستِ کم نتیجۀ «توهُّمِ تجانس» است؛...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

مولانا بارها در دیوان شمس و مثنویِ شریف، خدا، عشق و غم را به «شیر» تشبیه کرده است. به نظر می‌رسد که مهم‌ترین وجوهِ شَبَه در این تشبیه عبارتند از: پادشاهی، هیبت، شکوهمندی، اقتدار و شکارگری. بیت پنجم: خارِ سرِ دیوار که اساساً برای جلوگیری از ورودِ دزدان و...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

کششِ معشوق یا کوششِ عاشق؟ یکی از مسائلِ مهمی که دربارۀ عشقِ انسان به خدا وجود دارد، این است که آیا اساساً کوششِ عاشق در دست‌یابیِ او به مطلوبِ خود اصالت و اهمیت دارد، یا این‌که همه چیز به کششِ معشوق بستگی دارد؟ به نظر بزرگانی مانندِ حافظ، اگر کششِ...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

شرح داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش»، از دفتر ششم مثنوی داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش» از داستان‌های زیبای مثنوی دربارۀ «صبر و بردباری» است. ماجرا از این قرار است که عارف فرزانه، ابوالحسن خرقانی، همسری بسیار بداخلاق و گران‌جان دارد که پیوسته با سخنان ناروا و کارهای نادرست خود، باعث...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

تفاوتِ خودخواهی و خوددوستی، از نظر ارسطو به نظرِ ارسطو، انسان هم «می‌تواند» و هم «باید» خود را دوست بدارد و بلکه تمام روابط انسان با دیگر انسان‌ها از رابطۀ انسان با خودش سرچشمه می‌گیرند. به نظر ارسطو، دوستِ نیک دارای این پنج ویژگی است: 1) نیکی را برای دوستِ خود...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

مر عاشقان را پندِ کس هرگز نباشد سودمند نی آن چنان سیلی است این کِش کس تواند کرد بند ذوقِ سرِ سرمست را هرگز نداند عاقلی حالِ دلِ بی‌هوش را هرگز نداند هوشمند
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳

این غزل بر وزن «مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن» و در بحر «رَجَزِ مَطوی» سروده شده است. این وزن دارای ضربی تند و شتابان و برای رقص و پایکوبی بسیار مناسب است. مولانا علاقۀ زیادی به این وزن داشته و طبق شمارش دکتر توفیق سبحانی (ضمیمۀ کلیات شمس، چاپ قونیه،...
- مشاهده مطلب
۱۱ شهریور ۱۴۰۳