معرفی کتاب درباره مولانا (۵)
میناگرِ عشق
از استاد کریم زمانی. نشر نی، ۱۳۹۲، چاپ یازدهم.
کتاب‌هایی مانندِ مثنوی معنوی، دیوان شمس، دیوان حافظ، منظومه‌های عرفانیِ عطار و نظایر آنها دارای فصول و ابوابِ مشخص نیستند و مسائلِ گوناگون، در آنها، بدون نظم و ترتیب، از پیِ هم می‌آیند؛ بنابراین در چنین کتاب‌هایی، برای دستیابی به نظراتِ نویسنده، دربارۀ یک موضوع خاص، باید سراسرِ کتاب را به دقت مطالعه کرد و روشن است که این کار بسیار زمان‌بر و دشوار است و البته نمی‌توان برای بررسیِ هر موضوعی، همۀ کتاب را مطالعه کرد. برای آنکه تحقیق و بررسی در کتاب‌هایی از این دست ممکن باشد، تدوینِ «فهرست‌های موضوعی» ضرورتِ فراوان دارد. هدفِ فهرست موضوعی آن است که همۀ اطلاعات موجود در یک متن را، با نظم و ترتیبِ خاصی، مرتب کند، به طوری که دستیابی به محتویاتِ متن، به آسان‌ترین وجهی صورت بپذیرد. خوشبختانه در سالیان گذشته، کوشش‌های ارزشمندی، در راهِ تدوین فهرست‌های موضوعی، برای متون مختلف انجام شده است.
کتاب «میناگرِ عشق»، از استاد کریم زمانی، شرحِ موضوعیِ مثنوی معنوی است. استاد زمانی که سالیانِ زیادی از عمر شریف‌شان را صرف مطالعه و تحقیق دربارۀ مولانا و آثار او کرده‌اند، با اشرافی که بر مثنوی دارند، این کتاب مهم را به رشتۀ نگارش درآورده و کار را برای همۀ دوستداران و علاقه‌مندانِ مثنوی آسان کرده‌اند. این کتاب دارای سه فهرست است: ۱) فهرست مختصرِ مطالب، ۲) فهرستِ الفباییِ مطالب و ۳) فهرست مفصلِ مطالب. فهرست مختصرِ این کتاب شاملِ صد و پنجاه موضوع مختلف است و مروری بر این فهرست نشان می‌دهد که چه گسترۀ عظیمی از مطالب در میناگرِ عشق، مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این کتاب سخنان مولانا دربارۀ هستی، کیهان، خدا، انسان، اخلاق، شناخت، مرگ، زندگی، جامعه و نظایر آنها، با عنوان‌هایی دقیق و رسا، کنار هم قرار گرفته‌اند. به نظر می‌رسد که این کتاب از جمله کتاب‌هایی است که هیچ مثنوی‌پژوهی از آن بی‌نیاز نیست؛ زیراکه خوانندۀ علاقه‌مند می‌تواند با صرفِ کمترین زمان ممکن، به همه یا غالبِ سخنانِ مولانا دربارۀ یک موضوع خاص دسترسی پیدا کند.