شرح داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش»، از دفتر ششم مثنوی داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش» از داستان‌های زیبای مثنوی دربارۀ «صبر و بردباری» است. ماجرا از این قرار است که عارف فرزانه، ابوالحسن خرقانی، همسری بسیار بداخلاق و گران‌جان دارد که پیوسته با سخنان ناروا و کارهای نادرست خود، باعث...
- مشاهده مطلب
۲۶ دی ۱۳۹۵

تفاوتِ خودخواهی و خوددوستی، از نظر ارسطو به نظرِ ارسطو، انسان هم «می‌تواند» و هم «باید» خود را دوست بدارد و بلکه تمام روابط انسان با دیگر انسان‌ها از رابطۀ انسان با خودش سرچشمه می‌گیرند. به نظر ارسطو، دوستِ نیک دارای این پنج ویژگی است: 1) نیکی را برای دوستِ خود...
- مشاهده مطلب
۲۴ دی ۱۳۹۵

مر عاشقان را پندِ کس هرگز نباشد سودمند نی آن چنان سیلی است این کِش کس تواند کرد بند ذوقِ سرِ سرمست را هرگز نداند عاقلی حالِ دلِ بی‌هوش را هرگز نداند هوشمند
- مشاهده مطلب
۲۳ دی ۱۳۹۵

این غزل بر وزن «مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن» و در بحر «رَجَزِ مَطوی» سروده شده است. این وزن دارای ضربی تند و شتابان و برای رقص و پایکوبی بسیار مناسب است. مولانا علاقۀ زیادی به این وزن داشته و طبق شمارش دکتر توفیق سبحانی (ضمیمۀ کلیات شمس، چاپ قونیه،...
- مشاهده مطلب
۲۱ دی ۱۳۹۵

بازخوانی رابطۀ شمس و مولانا بر پایۀ سخنانِ آن دو بزرگ همۀ داستان‌های مربوط به ملاقات شمس و مولانا از این سه مأخذِ مهم گرفته شده‌اند: ابتدانامۀ سلطان ولد (چاپ دکتر موحد و آقای حیدری، صص 74-51)، رسالۀ فریدون سپهسالار (چاپ دکتر محمد افشین‌وفایی، صص 113-106) و مناقب العارفین...
- مشاهده مطلب
۲۱ دی ۱۳۹۵

بایزید بسطامی روشن‌تر از خاموشی چراغی ندیدم سخنی بهتر از بی‌سخنی نشنیدم ساکنِ سرای سکوت شدم. (عطار نیشابوری، تذکره الاولیاء، ص 205)
- مشاهده مطلب
۲۰ دی ۱۳۹۵

طبیبِ عشق عشق با همۀ شادی‌های عظیم و شور و شوق‌های بی‌نظیری که به عاشق ارزانی می‌دارد، می‌تواند در زمانِ فراق بسیار ویرانگر و اندوه‌زا باشد و عاشق را به انواعِ بیماری‌های جسمی و روانی گرفتار کند. عاشق، در زمانِ فراق، حقیقتاً به مُرده‌ای متحرک تبدیل می‌شود که همۀ رنگها...
- مشاهده مطلب
۱۹ دی ۱۳۹۵

توضیحات * از موسیقی به سوی معنا: یکی از مهم‌ترین مسائل در دیوان شمس آن است که مولانا در مواردِ فراوانی، از موسیقی به طرف معنا می‌رود؛ یعنی این زیبایی‌های موسیقایی و روابطِ آواییِ واژه‌هاست که ذهنِ مولانا را به سوی موضوع و معنا راه می‌بَرَد و او را از...
- مشاهده مطلب
۱۷ دی ۱۳۹۵

حیرت حیرت که در لغت به معنی «سرگشتگی و سرگردانی» است، دو گونه است: حیرتِ ناشی از نادانی و حیرتِ ناشی از داناییِ عمیق و شدید؛ به عبارت دیگر گاه کسی، در زمینه‌ای خاص، دچار حیرت و سرگشتگی است به سبب اینکه هیچ چیز دربارۀ آن نمی‌داند و در آن...
- مشاهده مطلب
۱۶ دی ۱۳۹۵

در پزشکی قدیم، بر این باور بودند که بدنِ انسان از چهار خلط «دَم، بلغم، سودا و صفرا» درست شده است و بر اساس این چهار خلط، مزاج‌های انسان‌ها را به مزاج‌های دَمَوی، بلغمی، سوداوی و صفراوی تقسیم می‌کردند و دربارۀ ویژگی‌های هرکدام از اینها بحث‌های مفصّلی را...
- مشاهده مطلب
۱۱ دی ۱۳۹۵