یادداشت های کوتاه

راه‌های مقابله با بدی‌های دیگران همۀ ما در طول زندگی خود با کسانی روبه‌رو می‌شویم که عمداً و آگاهانه در حق ما بدی می‌کنند. پرسش مهم این است که بهترین واکنشِ ممکن در برابر بدی‌های دیگران چیست؟ به نظر می‌رسد واکنش‌های ما به آزارها و اذیت‌های دیگران از این پنج...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

در جستجوی انسان یکی از معروف‌ترین شعرهای مولانا، دو بیت زیر، از غزل «آرزو» است: دی شیخ، با چراغ، همی‌گشت گِردِ شهر کز دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست گفتند: «یافت می‌نشود، جُسته‌ایم ما». گفت: «آن‌که یافت می‌نشود، آنم آرزوست». (کلیات شمس، چاپ استاد فروزانفر، غزل 441) مولانا در این داستان از شیخی سخن می‌گوید...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

تفاوت‌های فردی زن و مرد زن و مرد اگرچه در اصل خلقت یکسانند و از نظر انسانی هیچ تفاوتی با هم ندارند، اما به جهتِ نقش‌های متفاوتی که در زندگی بر عهده دارند، دارای تفاوت‌های بنیادینی هستند و همین تفاوت‌های مهم در بدن، ذهن و روان باعث می‌شود که تفاهم...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

خدا همچون عشق مولوی در اشعارِ خود، بارها به صراحت «عشق» را یکی از نام‌های خدا دانسته است. دربارۀ این مسألۀ مهم، به اختصار، به یک نکتۀ مهم، راجع به مسألۀ «توقیفیت یا عدم توقیفیتِ اسماء خداوند» اشاره می‌کنیم. از دیرباز این پرسش مطرح بوده است که آیا نام‌های خداوند...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

غالبِ مغلوب‌خو بحثی در (اخلاق دشمنی) گاهی اوقات در برابر آزارها و بیدادگری‌های دیگران، عفو و احسان کاری از پیش نمی‌برد؛ چراکه شخص آن‌چنان در خودپرستی و منفعت‌طلبی غرق شده است که نه تنها از ظلم کردن ابایی ندارد، بلکه از این کارِ خود لذت می‌برد. چنین کسی نه تنها به...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

منابع دست اول عرفان اسلامی، مکتب خراسان همان‌گونه که در یادداشت پیشین گفتیم، در همۀ رشته‌های معارف بشری، تعداد منابع دست اول بسیار اندک است و دیگر تحقیقات همه از درون همین منابع سر بر می‌آورند و خوب است که ما هم برای استفادۀ بهتر از اوقاتِ شریفِ خود، مستقیماً...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

هنرِ کتاب نخواندن در یکی از روزهای سال 1384 یا 1385، دکتر شفیعی کدکنی، در کلاس دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، در دانشگاه تهران، دو دستِ خود را به حالت تکبیرِ نماز، تا برابر گوش‌ها بالا آوردند و فرمودند: استاد بدیع الزمان فروزانفر یک روز، به همین حالت دستان‌شان...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

دائو د جینگ بعضی از کتاب‌ها بسیار کوچک‌اند، اما تأثیراتی عمیق و وسیع، در طولِ تاریخ، بر جای می‌گذارند و مبنای زندگیِ فرزانگانِ فراوانی قرار می‌گیرند. بی‌گمان «دائو دِ جینگ» یکی از این کتاب‌های شگفت‌آور است که حدود پنج هزار کلمه است، ولی از دو هزار و پانصد سالِ پیش...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

رَه در مَه (تأملی در چراییِ مبهم بودنِ راهِ درست) يكي از حقايقی كه هر انسانی در طول زندگانی خود آن را تجربه مي كند، اين است كه بسياري از تلاش‌ها و برنامه‌ريزی‌های او به نتيجۀ مطلوب نمی‌رسند و غالباً نتيجۀ دلخواه از راهي كاملاً غيرمنتظره به دست می‌آيد. پرسش اساسی...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳

افرادِ عامل و افرادِ واکنشی استاد استفان کاوی، در کتاب بسیار ارزشمند «هفت عادت مردمانِ مؤثر» انسان‌ها را، از حیثِ مسئولیت‌پذیری، به دو گروه تقسیم می‌کند: افرادِ عامل و افراد واکنشی. و در ادامه، به مهم‌ترین ویژگی‌های این دو گروه اشاره می‌کند. ما در اینجا به ویژگی‌های افراد عامل اشاره...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳