یادداشت های کوتاه

دل به دل راه دارد (2) یکی از مهم‌ترین نتایجِ بحثِ «بازتابِ احساسات و اندیشه‌های انسان‌ها در یک‌دیگر» این است که قرار گرفتن در کنارِ انسان‌های مؤمن، نیک‌نهاد، خیرخواه و جدّی، ناخواسته باعث می‌شود که نیرو و نشاطِ انسان، در کارهای نیک، افزایش یابد و از بی‌حالی و افسردگیِ او...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

دل به دل راه دارد (۱) دل‌های انسان‌ها، به یکدیگر «روزنه» دارند؛ یعنی از راه‌هایی پنهانی که کیفیتِ آنها بر ما روشن نیست، اندیشه‌ها و احساساتِ یک شخص به شخصی دیگر راه می‌یابند. بحثِ تله پاتی یا «ارتباط از راهِ دور» که این روزها نیز خیلی مورد توجه قرار دارد،...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

جذبِ جنسیت یکی از مهم‌ترین مسائلی که مولانا درمورد «دوستی» مطرح کرده است، مسألۀ «جنسیت و سنخیت» است. به نظرِ او مادام که بین دو نفر «جنسیت» وجود نداشته باشد، آنها جذبِ همدیگر نمی‌شوند. به تعبیرِ دیگر، به نظرِ مولانا «تجاذُب» نتیجۀ «تجانُس» یا دستِ کم نتیجۀ «توهُّمِ تجانس» است؛...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

کششِ معشوق یا کوششِ عاشق؟ یکی از مسائلِ مهمی که دربارۀ عشقِ انسان به خدا وجود دارد، این است که آیا اساساً کوششِ عاشق در دست‌یابیِ او به مطلوبِ خود اصالت و اهمیت دارد، یا این‌که همه چیز به کششِ معشوق بستگی دارد؟ به نظر بزرگانی مانندِ حافظ، اگر کششِ...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

تفاوتِ خودخواهی و خوددوستی، از نظر ارسطو به نظرِ ارسطو، انسان هم «می‌تواند» و هم «باید» خود را دوست بدارد و بلکه تمام روابط انسان با دیگر انسان‌ها از رابطۀ انسان با خودش سرچشمه می‌گیرند. به نظر ارسطو، دوستِ نیک دارای این پنج ویژگی است: 1) نیکی را برای دوستِ خود...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

بازخوانی رابطۀ شمس و مولانا بر پایۀ سخنانِ آن دو بزرگ همۀ داستان‌های مربوط به ملاقات شمس و مولانا از این سه مأخذِ مهم گرفته شده‌اند: ابتدانامۀ سلطان ولد (چاپ دکتر موحد و آقای حیدری، صص 74-51)، رسالۀ فریدون سپهسالار (چاپ دکتر محمد افشین‌وفایی، صص 113-106) و مناقب العارفین...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

طبیبِ عشق عشق با همۀ شادی‌های عظیم و شور و شوق‌های بی‌نظیری که به عاشق ارزانی می‌دارد، می‌تواند در زمانِ فراق بسیار ویرانگر و اندوه‌زا باشد و عاشق را به انواعِ بیماری‌های جسمی و روانی گرفتار کند. عاشق، در زمانِ فراق، حقیقتاً به مُرده‌ای متحرک تبدیل می‌شود که همۀ رنگها...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

حیرت حیرت که در لغت به معنی «سرگشتگی و سرگردانی» است، دو گونه است: حیرتِ ناشی از نادانی و حیرتِ ناشی از داناییِ عمیق و شدید؛ به عبارت دیگر گاه کسی، در زمینه‌ای خاص، دچار حیرت و سرگشتگی است به سبب اینکه هیچ چیز دربارۀ آن نمی‌داند و در آن...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

معرفی کتاب درباره مولانا (۵) میناگرِ عشق از استاد کریم زمانی. نشر نی، 1392، چاپ یازدهم. کتاب‌هایی مانندِ مثنوی معنوی، دیوان شمس، دیوان حافظ، منظومه‌های عرفانیِ عطار و نظایر آنها دارای فصول و ابوابِ مشخص نیستند و مسائلِ گوناگون، در آنها، بدون نظم و ترتیب، از پیِ هم می‌آیند؛ بنابراین در چنین...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴

نماز از نگاه مولانا واژۀ نماز بیش از شصت بار در دیوان شمس و بیش از صد و بیست بار در مثنوی شریف به کار رفته است؛ ازاین‌رو می‌توان واژۀ نماز را یکی از واژه‌های مهم در اشعارِ مولانا به شمار آورد. مولانا سخنانِ فراوانی دربارۀ نماز دارد، در اینجا...
- مشاهده مطلب
۱۰ شهریور ۱۴۰۴