در ستایش دوراندیشی

در ستایش دوراندیشی بر پایۀ سخنان مولانا، می‌توان تقسیم‌بندی جالبی از انواع گوناگون انسان‌ها، در مواجهه با مسألۀ «عاقبت‌اندیشی» مطرح کرد. مولانا در دو قطعۀ مهم از فیه ما فیه، خود به این‌گونه تقسیم‌بندی‌ها اشاره کرده است. او در قطعۀ زیر انسان‌ها را به چهار گروه تقسیم کرده است: 1)...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

شرح غزل ۴۲۷ غزلیات شمس (در دل و جان لانه کردی عاقبت)

در دل و جان خانه کردی عاقبت هر دو را دیوانه کردی عاقبت آمدی که‌آتش در این عالَم زنی وانگشتی، تا نکردی عاقبت ای ز عشقت عالمی ویران شده! قصدِ این ویرانه کردی عاقبت

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

عشق

سخنرانی ایرج شهبازی موضوع: عشق مکان: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی زمان: مهرماه 1396 مدت سخنرانی: یک ساعت و بیست و هشت دقیقه بخشی از طرح این بحث را وامدارِ فیلسوفِ فرزانه، استاد مصطفی ملکیان، هستم. ایشان در سخنرانیِ خود که به ابتکارِ مؤسسۀ فرهنگی سروش مولانا، در روز دوشنبه 27 / 10...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

بخت 

بخت  یکی از پدیده‌های جالب در زندگی انسان که نمونه‌هایی از آن را همۀ ما دیده و تجربه کرده‌ایم، مسألۀ «اتفاقات نادر» و «حوادث غیر قابل پیش بینی» است؛ مثل پیدا کردن گنج، برنده شدن در قرعه‌کشی و بخت‌آزمایی و نظایر آنها. از اینها شگفت‌آورتر این است که گاهی این...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

مولانا و قربانی

مولانا و قربانی کلمۀ «قربانی» یکی از کلمات مهم در منظومۀ فکری مولاناست. مولانا از کلمۀ قربانی و دیگر واژه‌های مربوط به حوزۀ معناییِ آن مثل «قربان، قربان شدن، قربان کردن، قربانِ عید، قربان‌گاه، عید قربان و نظایر آنها» حدود هفتاد بار، در دیوان شمس و بیش از صد و...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

برگزیده‌های متون ادبی و عرفانی

مولانا پیش چشمت داشتی شیشۀ کبود زآن سبب عالَم کبودت می‌نمود. (مثنوی، دفتر اول، بیت 1329)

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

اندیشه

مولانا اندیشه (1) حالت من خواب را مانَد گهى خواب پندارد مر آن را گمرهى چشم من خفته، دلم بيدار دان! شكلِ بيكارِ مرا بركار دان!‌‌‏ (3) گفت پيغمبر كه عَيْنَاىَ تَنَام لايَنَامُ قَلْبِ عَنْ رَبِّ الْأَنام چشم تو بيدار و دل خفته به خواب چشم من خفته، دلم در فتح باب‏ (5) مر دلم را پنج حسِّ ديگر...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

مبانی مدارا در مثنوی معنوی

سخنرانی ایرج شهبازی موضوع: مبانی مدارا در مثنوی معنوی مکان: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی زمان: آبان‌ماه 1395 مدت سخنرانی: یک ساعت و دو دقیقه خلاصۀ سخنرانی مولانا از عارفانی است که صلح و زندگیِ صلح‌آمیز در اندیشۀ او از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. او، آنگونه که از آثارش برمی‌آید، با خود و جهان...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

موانع توسعۀ فرهنگ صلح و مدارا

سخنرانی ایرج شهبازی موضوع: موانع توسعۀ فرهنگ صلح و مدارا مکان: مؤسسۀ فرهنگی علیمرادیان زمان: تابستان 1394 مدت سخنرانی: پنجاه و چهار دقیقه خلاصۀ سخنرانی در این سخنرانی به ده مانع مهم که در یک جامعۀ دینی باعث خشونت و جنگ می‌شوند، اشاره می‌شود: 1) غفلت از گوهر واقعی ادیان و توجه به شكل‌های دينی 2)...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳

نعل‌های وارونه

نعل‌های وارونه تعبیرِ «نعلِ وارونه» از اینجا سرچشمه می‌گیرد که در قدیم، هرگاه سواری می‌خواست دیگران ردِ پای او را گم کنند، نعل‌های اسبِ خود را وارونه می‌کرد و به این ترتیب، کسانی که در پیِ او بودند، کاملاً در جهتِ عکسِ حرکتِ او، او را تعقیب می‌کردند. تعبیرِ «نعلِ...

- مشاهده مطلب

۱۴ دی ۱۴۰۳