دل به دل راه دارد (۱)

دل به دل راه دارد (۱) دل‌های انسان‌ها، به یکدیگر «روزنه» دارند؛ یعنی از راه‌هایی پنهانی که کیفیتِ آنها بر ما روشن نیست، اندیشه‌ها و احساساتِ یک شخص به شخصی دیگر راه می‌یابند. بحثِ تله پاتی یا «ارتباط از راهِ دور» که این روزها نیز خیلی مورد توجه قرار دارد،...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۲۱۳۱ غزلیات شمس

این غزل در وزن «مُستفعلن مُستفعلن مُستفعلن مُستفعلن» و در بحر «رجزِ مثمّن سالم» سروده شده است. طبق شمارش فهرستِ نسخۀ قونیه، به کوشش دکتر توفیق سبحانی، مولانا 163 غزل در این وزن و بحر سروده است؛ بنابراین می‌توان گفت که این وزن یکی از پرکاربردترین وزن‌ها در...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۴۵۸ غزلیات شمس

مولانا بارها در دیوان شمس و مثنویِ شریف، خدا، عشق و غم را به «شیر» تشبیه کرده است. به نظر می‌رسد که مهم‌ترین وجوهِ شَبَه در این تشبیه عبارتند از: پادشاهی، هیبت، شکوهمندی، اقتدار و شکارگری. بیت پنجم: خارِ سرِ دیوار که اساساً برای جلوگیری از ورودِ دزدان و...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۵۳۲ غزلیات شمس

مر عاشقان را پندِ کس هرگز نباشد سودمند نی آن چنان سیلی است این کِش کس تواند کرد بند ذوقِ سرِ سرمست را هرگز نداند عاقلی حالِ دلِ بی‌هوش را هرگز نداند هوشمند

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۳۹۳ غزلیات شمس

این غزل بر وزن «مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن» و در بحر «رَجَزِ مَطوی» سروده شده است. این وزن دارای ضربی تند و شتابان و برای رقص و پایکوبی بسیار مناسب است. مولانا علاقۀ زیادی به این وزن داشته و طبق شمارش دکتر توفیق سبحانی (ضمیمۀ کلیات شمس، چاپ قونیه،...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

حیرت

حیرت حیرت که در لغت به معنی «سرگشتگی و سرگردانی» است، دو گونه است: حیرتِ ناشی از نادانی و حیرتِ ناشی از داناییِ عمیق و شدید؛ به عبارت دیگر گاه کسی، در زمینه‌ای خاص، دچار حیرت و سرگشتگی است به سبب اینکه هیچ چیز دربارۀ آن نمی‌داند و در آن...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۷۵۹ غزلیات شمس

در پزشکی قدیم، بر این باور بودند که بدنِ انسان از چهار خلط «دَم، بلغم، سودا و صفرا» درست شده است و بر اساس این چهار خلط، مزاج‌های انسان‌ها را به مزاج‌های دَمَوی، بلغمی، سوداوی و صفراوی تقسیم می‌کردند و دربارۀ ویژگی‌های هرکدام از اینها بحث‌های مفصّلی را...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۲۸۳۱ غزلیات شمس

مولانا در این غزلِ بسیار شورانگیز و زیبا، با لحنی تأثیرگذار درمورد «نمازِ مستان» سخن می‌گوید. سخنانِ او دربارۀ نمازِ عاشقانه و مستانه، آنچنان خالصانه و مؤثرند که هر دلِ چون سنگی را نرم می‌کنند و آب در هر دیده‌ای می‌گردانند. بیت پنجم: مولانا در این بیت می‌گوید: آن‌قدر...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۵۶۳ غزلیات شمس

بخش اعظم این غزل دربارۀ «مصاحبت» است. مولانا در این غزل می‌کوشد که ویژگی‌های همنشینِ شایسته را برای ما مشخص کند و از همنشینی با «ناجنسان» ما را بر حذر بدارد. به نظر او در این دنیا ابلیسانِ آدم‌رو بسیارند؛ کسانی که با زیرکی و نیرنگ ما را فریب...

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳

شرح غزل ۱۱۳۳ غزلیات شمس

عارفان را شمع و شاهد نیست از بیرونِ خویش خونِ انگوری نخورده، باده‌شان هم خونِ خویش هرکسی اندر جهان مجنونِ لیلی‌ای شدند عارفان لیلیِّ خویش و دَم‌به‌دَم مجنونِ خویش

- مشاهده مطلب

۶ مرداد ۱۴۰۳