خوش‌بینی نسبت به خود
آلان کار
عموم انسان‌ها درمورد خودشان خوش‌بین هستند، درمورد خودشان چیزهای مثبت را بیشتر به یاد می‌آورند، درمورد خود از واژه‌ها و عبارات مثبت بیشتر استفاده می‌کنند و به طور کلی خود را مثبت‌تر از دیگران ارزیابی می‌کنند. انسان‌هایی که نسبت به خود و آینده‌شان خوش‌بین نیستند، انگیزه‌ای برای کار و تلاش ندارند و کوشش نمی‌کنند خود را از بیماری و خطر حفظ کنند. افراد بدبین، یا افراد واقع‌بین برای اقدام‌های لازم برای ادامۀ حیات، برانگیخته نمی‌شوند. مغز انسان به گونه‌ای طراحی شده است که به جای اندیشیدن به طور واقع‌بینانه و منفی، به شیوۀ مثبت می‌اندیشد. بیشتر مردم خودشان، دنیا و آینده را به گونه‌ای مثبت ارزیابی می‌کنند، مطالب خوبِ گذشتۀ خود را به یاد می‌آورند و همیشه یک حسِ بی‌اساس خوش‌بینانه دارند که آینده امیدبخش‌تر از آن چیزی خواهد بود که واقعیت‌ها می‌گویند. جالب است که بیشتر انسان‌ها از این ویژگیِ خود آگاهی ندارند. آینده واقعاً برای همۀ ما بسیار ناامیدکننده است و در آینده همۀ چیزهای خوب مثل زیبایی و جوانی و شغل و عزیزان و حافظۀ خود را از دست می‌دهیم، بااین‌حال عموماً انسان‌ها، به طور غریزی، به شکلی امیدوارکننده در انتظار آینده هستند و اگر این خوش‌بینی ذاتی را نداشته باشند، به هیچ روی نمی‌توانند در برابر ان حوادثِ وحشتناک آینده از خود محافظت کنند.
یکی از واقعیت‌های مهم دربارۀ انسان‌ها این است که بخشی از مغز آنها به طور ناآگاهانه حقایق مربوط به خودشان را تحریف می‌کند و واقعیت‌های مربوط به خودشان را انکار می‌کنند؛ بنابراین غالباً انسان‌ها اطلاعات منفی مربوط به خود را نادیده می‌گیرند و تنها به اطلاعاتِ مثبت دربارۀ خود فکر می‌کنند و به این ترتیب موفق می‌شوند ذهنیت خوبی نسبت به خود داشته باشند. انسان‌ها به آسانی از چیزهای منفی درمورد خودشان چشم‌پوشی می‌کنند و فقط نقاط مثبت خود را می‌بینند، ضعف‌ها و نقص‌های آشکار خود را نادیده می‌گیرند و در برابر، توانایی‌ها و هنرهای کوچک و پنهانیِ خود را برجسته می‌سازند.
خودادراکیِ مثبت در اوایل زندگی شروع می‌شود. کودکان پیش دبستانی خود را شایسته و محبوب می‌بینند و گرایش به داشتنِ دید مثبت از خود در سرتاسرِ زندگی ادامه می‌یابد، هرچند که از نیرومندی آن به تدریج کاسته می‌شود. حافظۀ انسان خودمدار است. بیشتر انسان‌ها گذشته را به صورت نمایش‌هایی به یادمی‌آورند که در آنها نقش اول یا نقش قهرمان را بازی می‌کنند. انسان‌ها غالباً دربارۀ سهم و نقش خود بزرگ‌نمایی می‌کنند.
گفتنی است که افرادی که خود را مثبت ارزیابی می‌کنند، برای دیگران نیز حرمت زیادی قائل هستند و به آینده امید بیشتری دارند؛ لذا در کارهای خود موفق‌ترند و نزد دیگران نیز محبوب‌تر هستند. افراد خوش‌بین در مقایسه با افراد بدبین ۱) هنگام رویارویی با رویدادهای دشوار زندگی راحت‌تر خود را مدیریت می‌کنند و کمتر آشفته و پریشان و افسرده می‌شوند، ۲) در تحصیل و ورزش و آموختن سایر مهارت‌ها موفق‌ترند، ۳) در شغل خود موفق‌ترند، ۴) در خانوادۀ خود رضایت و محبت بیشتری را به دست می‌آورند، ۵) بیشتر در زمان حال زندگی می‌کنند تا در گذشته یا آینده (روان‌‌شناسی مثبت، آلان کار، صص ۱۷۵ – ۱۶۱ با تصرف و تلخیص).
تلخیص و بازنویسی از ایرج شهبازی