شرح مثنوی

شرح داستان طوطی و بازرگان
داستان طوطی و بازرگان یکی از مهم‌ترین و عمیق‌ترین داستان‌های مثنوی و یکی از شاهکارهای طراز اول ادبیات فارسی است. مولانا در این داستان قله‌هایی را فتح کرده است که در ادبیات عرفانی ما پای کمتر کسی به آنها رسیده است. طبق تحقیقات استاد بدیع الزمان فروزانفر، مولانا این...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان عاشقِ بخارایی
داستان «وکیل صدر جهان بخارا» که آن را به اختصار «عاشق بخارایی» می‌خوانیم، یکی از عاشقانه‌ترین و عمیق‌ترین داستان‌های مثنوی است. این داستان پیرنگ بسیار ساده‌ای دارد، با این همه مولانا از آن یک حماسۀ عاشقانۀ شگفت‌آور آفریده و از اجزای گوناگون آن مطالب بسیار عمیق و دلکشی را...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان «دز هوش‌ربا»
داستان «دِزِ هوش‌ربا» یا «قلعۀ ذات الصُّوَر» آخرین داستان بلند مثنوی است. مولانا این داستان را در آخرین سال زندگی خود سروده است. بر اساس تحقیقاتی که در کتاب جامعه‌شناسی ادبیات، از اسکارپیت آمده است، غالب شاهکارهای دنیا در فاصلۀ بین 35 تا 40 سالگی پدید آمده‌اند. مولانا داستان...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان «جوحی و قاضی»
شرح داستان «جوحی و قاضی» جوحی، مانند ملا نصرالدین و بهلول، از شخصیت‌هایی است که به لطیفه‌پردازی و نکته‌سنجی معروف است. او نیز با رفتارها و گفتارهای طنزآلودش، هم دیگران را می‌خنداند و هم آنها را به تأمل و بازنگری در امور زندگی برمی‌انگیزد. مولانا چندین داستان زیبا از لطیفه‌های...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان «وزیر یهودی و مسیحیان»
شرح داستان «وزیر یهودی و مسیحیان»، از دفتر اول مثنوی داستان شگفت‌آور «وزیر یهودی و مسیحیان»، از داستان‌های بلند دفتر اول مثنوی است. پیرنگ این داستان کمی پیچیده است و آن را به شکلی که مولانا به شعر کشیده است، در هیچ متنی نمی‌توان یافت. احتمالاً مولانا بخش‌های مختلف این...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش»
شرح داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش»، از دفتر ششم مثنوی داستان «ابوالحسن خرقانی و همسرش» از داستان‌های زیبای مثنوی دربارۀ «صبر و بردباری» است. ماجرا از این قرار است که عارف فرزانه، ابوالحسن خرقانی، همسری بسیار بداخلاق و گران‌جان دارد که پیوسته با سخنان ناروا و کارهای نادرست خود، باعث...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان «فقیر و گنج‌نامه»
شرح داستان «فقیر و گنج‌نامه»، از دفتر ششم مثنوی داستانِ «فقیر و گنج‌نامه» یکی از داستان‌های بسیار عمیق مثنوی، در زمینۀ «خودشناسی» و «خداشناسی» است. مولانا این داستان را از مقالات شمس تبریزی (ج 1، ص 75) گرفته است. داستانِ شمس در نهایتِ ایجاز است و تقریباً هیچ کلمۀ زائدی...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
شرح داستان «بلال و پیامبر»
شرح داستان «بلال و پیامبر» داستان «بلال و پیامبر» یکی از دلنشین‌ترین و عاشقانه‌ترین داستان‌های مثنوی است. ماجرا از این قرار است که بلال حبشی به جرم مسلمان شدن، به شدت توسط ارباب بی‌رحم خود شکنجه می‌شود. هر بار ابوبکر صدیق او را به سکوت و توبه فرامی‌خواند تا...
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳
دباغ در بازار عطر فروشان
دباغ در بازار عطر فروشان يك دبّاغ از بازار عطرفروشان مي‌گذشت. هنگامي‌كه بوي عطر به مشامش خورد، بر زمين افتاد و بيهوش شد. او نيمي از روز در ميان بازار بيهوش بود و مردم در حالي‌كه از ترس دعا مي‌كردند، دور او جمع شدند و براي درمان او تلاش ‌كردند....
- مشاهده مطلب
۱ آذر ۱۴۰۳