مولانا

کششِ معشوق یا کوششِ عاشق؟ یکی از مسائلِ مهمی که دربارۀ عشقِ انسان به خدا وجود دارد، این است که آیا اساساً کوششِ عاشق در دست‌یابیِ او به مطلوبِ خود اصالت و اهمیت دارد، یا این‌که همه چیز به کششِ معشوق بستگی دارد؟ به نظر بزرگانی مانندِ حافظ، اگر کششِ...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

مر عاشقان را پندِ کس هرگز نباشد سودمند نی آن چنان سیلی است این کِش کس تواند کرد بند ذوقِ سرِ سرمست را هرگز نداند عاقلی حالِ دلِ بی‌هوش را هرگز نداند هوشمند
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

این غزل بر وزن «مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن مُفتَعِلُن» و در بحر «رَجَزِ مَطوی» سروده شده است. این وزن دارای ضربی تند و شتابان و برای رقص و پایکوبی بسیار مناسب است. مولانا علاقۀ زیادی به این وزن داشته و طبق شمارش دکتر توفیق سبحانی (ضمیمۀ کلیات شمس، چاپ قونیه،...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

بازخوانی رابطۀ شمس و مولانا بر پایۀ سخنانِ آن دو بزرگ همۀ داستان‌های مربوط به ملاقات شمس و مولانا از این سه مأخذِ مهم گرفته شده‌اند: ابتدانامۀ سلطان ولد (چاپ دکتر موحد و آقای حیدری، صص 74-51)، رسالۀ فریدون سپهسالار (چاپ دکتر محمد افشین‌وفایی، صص 113-106) و مناقب العارفین...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

طبیبِ عشق عشق با همۀ شادی‌های عظیم و شور و شوق‌های بی‌نظیری که به عاشق ارزانی می‌دارد، می‌تواند در زمانِ فراق بسیار ویرانگر و اندوه‌زا باشد و عاشق را به انواعِ بیماری‌های جسمی و روانی گرفتار کند. عاشق، در زمانِ فراق، حقیقتاً به مُرده‌ای متحرک تبدیل می‌شود که همۀ رنگها...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

حیرت حیرت که در لغت به معنی «سرگشتگی و سرگردانی» است، دو گونه است: حیرتِ ناشی از نادانی و حیرتِ ناشی از داناییِ عمیق و شدید؛ به عبارت دیگر گاه کسی، در زمینه‌ای خاص، دچار حیرت و سرگشتگی است به سبب اینکه هیچ چیز دربارۀ آن نمی‌داند و در آن...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

در پزشکی قدیم، بر این باور بودند که بدنِ انسان از چهار خلط «دَم، بلغم، سودا و صفرا» درست شده است و بر اساس این چهار خلط، مزاج‌های انسان‌ها را به مزاج‌های دَمَوی، بلغمی، سوداوی و صفراوی تقسیم می‌کردند و دربارۀ ویژگی‌های هرکدام از اینها بحث‌های مفصّلی را...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

معرفی کتاب درباره مولانا (۵) میناگرِ عشق از استاد کریم زمانی. نشر نی، 1392، چاپ یازدهم. کتاب‌هایی مانندِ مثنوی معنوی، دیوان شمس، دیوان حافظ، منظومه‌های عرفانیِ عطار و نظایر آنها دارای فصول و ابوابِ مشخص نیستند و مسائلِ گوناگون، در آنها، بدون نظم و ترتیب، از پیِ هم می‌آیند؛ بنابراین در چنین...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

نماز از نگاه مولانا واژۀ نماز بیش از شصت بار در دیوان شمس و بیش از صد و بیست بار در مثنوی شریف به کار رفته است؛ ازاین‌رو می‌توان واژۀ نماز را یکی از واژه‌های مهم در اشعارِ مولانا به شمار آورد. مولانا سخنانِ فراوانی دربارۀ نماز دارد، در اینجا...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳

این غزل و غزل «سیر نمی‌شوم ز تو، نیست جز این گناه من» از نظر وزن و ردیف و حال و هوا مانند هم‌اند و فقط قافیۀ آنها با هم تفاوت دارد. این دو غزل در وزن « مُفتَعِلُن مَفاعِلُن مُفتَعِلُن مَفاعِلُن» و در بحر «رَجَزِ مَخبونِ مَطوی» سروده...
- مشاهده مطلب
۶ مرداد ۱۴۰۳