گدایی بر سر گنج

گدایی بر سر گنج گدایی بیش از سی سال بر سر راهی می‌نشست و گدایی می‌کرد. روزی گدا از عابر ناشناسی، از روی عادت، با جلو آوردن کلاه خود، زیر لب درخواست کمک کرد. ناشناس گفت: «من چیزی برای کمک کردن به تو ندارم» و بعد ادامه داد: «روی چه...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

مداخلۀ خدا در زندگی انسان

مداخلۀ خدا در زندگی انسان کم نیستند کسانی که گمان می‌کنند خدا در جزئیات زندگی انسان دخالت می‌کند؛ ازاین‌رو آنها نه تنها پدیده‌هایی مانند سیل، زلزله، خشک‌سالی، توفان و نظایر آنها را به ارادۀ خدا نسبت می‌دهند، بلکه اموری از قبیل فقر و توانگری، سلامتی و بیماری، گرانی و ارزانی،...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

مبارک شمایید

مبارک شمایید ما انسان‌ها جهان را به شکلی انسانی درک می‌کنیم. اگر دستگاه ادراکی و حواس پنج‌گانۀ ما به گونۀ دیگری بود، بی‌گمان ما جهان را به شکلی دیگر ادراک می‌کردیم. مورچه‌ها و سگ‌ها و فیل‌ها و شترها و سوسک‌ها جهان را گونه‌ای متفاوت با ما انسان‌ها درک می‌کنند. خانم...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

عاملِ گرانی‌ها و ارزانی‌ها

عاملِ گرانی‌ها و ارزانی‌ها این روزها بحث «گرانی و تورّم» به مهم‌ترین و رایج‌ترین بحث در میان عموم مردم کشور ما تبدیل شده است و تقریباً همیشه و همه جا مردم دربارۀ افزایش قیمت‌ها حرف می‌زنند. یکی از پرسش‌های مهم در این میان، آن است که عامل اصلیِ گرانی‌ها کیست؟...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

دست بی‌نمک

دست بی‌نمک افراد فراوانی را می‌بینیم که می‌گویند: «دست من نمک نداره» یا «بشکنه این دست که نمک نداره» و منظورشان این است به هر کس خوبی می‌کنند، با ناسپاسی و قدرناشناسی روبه‌رو می‌شوند. باورِ شخص به بی‌نمک بودنِ دستش، به تدریج این اعتقاد را در او پدید می‌آورد که...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

گروه‌اندیشی و واقع‌گریزی

گروه‌اندیشی و واقع‌گریزی هر گاه افرادِ یک گروه به شدت تمام در پی یک‌پارچگی و هماهنگی باشند و به تدریج به یک جامعۀ کاملاً بسته تبدیل شوند، پدیده‌ای رخ می‌دهد که متخصصان روان‌شناسیِ ادراک آن را «گروه‌اندیشی» (Groupthink) می‌نامند. همۀ گروه‌های بسته، مانند هیئت دولت، شورای مشاورانِ حاکم، گروه‌ پیرامونِ...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

نقابِ بی‌ایمانی

نقابِ بی‌ایمانی در طول سال‌های گذشته، افراد زیادی به من مراجعه کرده‌اند که گمان می‌کرده‌اند مشکلشان «تردید در وجود خدا»، یا «شکایت از خدا»، یا «انکار خدا» است. من اگرچه هنوز خامم، پیشتر که از اکنون هم بی‌تجربه‌تر بودم، با چنین افرادی بحث و گفتگو می‌کردم و می‌کوشیدم با دلایل...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

تقسیم عادلانۀ عقل (۳)

تقسیم عادلانۀ عقل (3) ایرج شهبازی در دو یادداشت قبلی، به دو نکته اشاره کردم؛ نخست این‌که هر کسی از سهمیۀ عقلش راضی است و عقل خود را کامل می‌داند و نکتۀ دوم آن‌که این «خود را عقل کل دانستن» از خوش‌بینیِ ذاتی انسان به خودش سرچشمه می‌گیرد و مانند...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

تقسیم عادلانۀ عقل (۲)

تقسیم عادلانۀ عقل (2) ایرج شهبازی گفتیم که انسان‌ها نوعاً از سهمیۀ عقل خود راضی‌اند و عقل خود را از عقل بیشتر انسان‌ها کامل‌تر می‌دانند. در توضیح این موضوع دو نکته را در این یادداشت با خوانندۀ گرامی در میان می‌گذاریم. نخست این که انسان‌ها نوعاً به مقتضای باورهای خود...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳

تقسیمِ عادلانۀ عقل (۱)

تقسیمِ عادلانۀ عقل (1) ایرج شهبازی سعدی در باب هشتم گلستان که دربارۀ «آداب صحبت» است، می‌گوید: «همه کس را عقل خود به کمال نماید و فرزند خود به جمال». منظور سعدی این است که همۀ انسان‌ها عقل خود را کامل می‌پندارند و از میزان عقل خود خشنودند، درست همان‌گونه که...

- مشاهده مطلب

۱ آذر ۱۴۰۳